Aanleiding
Inwoners van de wijken Alphen Noord, Den Haag Zuidwest en Stevenshof (Leiden) scoorden in gezondheidspeilingen van 2016 over het algemeen slechter op ervaren gezondheid, vitaliteit, mate van eigen regie over hun leven, overbelasting door mantelzorg, eenzaamheid, betaald werk en vrijwilligerswerk. Ook vergrijzing in de wijken speelde een rol.
De ambitie van Wijzer in de Wijk is het terugdringen gezondheidsachterstanden in de drie wijken via een (leer) proces om in co-creatie met inwoners en partners een duurzame effectieve integrale wijkaanpak op te stellen en te implementeren.
Eind 2018 is fase 1 van Wijzer in de Wijk van start gegaan. In deze eerste fase zijn voor elke wijk drie stappen doorlopen, namelijk: 1. De wijk integraal in beeld brengen, 2. Thema’s kiezen vanuit een gezamenlijke visie en 3. Een plan maken met een mix van (erkende) interventies en afspraken. Deze stappen resulteerden in integrale wijkplannen. In fase 2 worden deze plannen uitgevoerd en gemonitord
Geactualiseerd op 05-11-2020
Doel
Het samenwerkingsverband Wijzer in de Wijk stelt zich ten doel, met een gezamenlijke visie op gezondheid, al lerend van elkaar te komen tot een integrale, preventieve aanpak met meerwaarde voor inwoners, partners in de wijk en beleidsmakers.
In fase 1 zijn in co-creatie met inwoners en lokale partners integrale wijkplannen opgesteld met een mix van erkende interventies die bij de drie wijken passen.
Het doel van fase 2 is het uitvoeren en monitoren van deze plannen en het samen leren in ‘learning communities’ op lokaal, regionaal en landelijk niveau.
Vraagstelling
De vraagstelling sluit aan bij de doelen van Wijzer in de Wijk: Meer door en voor inwoners, meer integraal en meer focus:
- Bereiken we de (juiste) inwoners?
- Voelen ze zich (positief) gezond?
- Is samenwerking verbeterd?
- Verlopen de interventies goed/meer focus?
Aanpak
Implementatie wijkplannen
Fase 2 richt zich op het uitvoeren van de drie wijkplannen.
De bestaande programmagroep Stevenshof en wijknetwerken Zuidwest en Alphen Noord blijven bestaan in fase 2 als onderdeel van de lokale Learning Communities. Niet alles in de wijkplannen ligt echter vast. Voor een aantal interventies is alleen de intentie uitgesproken en hebben gemeenten te maken met herijking van het subsidiebeleid. Ook moeten concrete afspraken worden gemaakt over wanneer interventies starten voor welke doelgroep in fase 2 en hoe deze goed te laten aansluiten op de inwoners.
De strategie is om in fase 2 vanaf de start alert te zijn op de bevorderende of belemmerende factoren op gebied van burgerparticipatie, (bestuurlijk) draagvlak en borging, gemeentelijke regie, netwerken onderhouden en gezamenlijk voordeel (zie schema hieronder) o.a. door dit onderdeel uit te laten maken van de monitor en te sturen op bijvoorbeeld wegnemen belemmeringen.
Monitoring: volgen van de implementatie
Voor de diverse onderdelen uit de monitoring worden afspraken gemaakt met de partners uit het samenwerkingsverband, zoals AWPG, WSD, Zorgbelang en GGD’en. Bijvoorbeeld voor meer zicht op bereik en betrokkenheid van inwoners wordt vanuit AWPG en WSD/Hogeschool gewerkt met stagiaires, studenten en onderzoekers. Voor reflecteren op verloop van erkende interventies en integrale samenwerkingen in de wijk wordt actiegericht onderzoek ingezet.
Lerende uitvoeringspraktijk
Het samen leren gaat verder in fase 2 op de verschillende niveaus: wijkniveau en projectniveau. Dit is gekoppeld aan de ambities van wijzer in de wijk: bereiken we de juiste inwoners, voelen ze zich (positief) gezond, verlopen de interventies goed en is de integrale aanpak verbeterd? In de werkgroep LC zal gereflecteerd worden op hoe lokaal antwoorden op deze vier bovenstaande vragen gevonden kunnen worden. Op landelijk niveau wordt deelgenomen aan het leernetwerk van het ZonMw programma ‘Aan de slag met preventie in uw gemeente’. In totaal doen zes projecten mee.
Looptijd
2019 - 2022
Participanten
Projectleider en penvoerder
Drs. Ellen van Steekelenburg
adviseur publieke gezondheid
GGD Hollands Midden
Projectgroep
Karin Fahner
senior beleidsmedewerker
Gemeente Leiden
Léon Koek
senior beleidsmedewerker
Gemeente Alphen aan den Rijn
José Loof
gezondheidsmakelaar stadsdeel Escamp
Gemeente Den Haag
Dr. Suzan van der Pas
lector Sociale innovatie en Ondernemerschap
Werkplaats Sociaal Domein Den Haag en Leiden
Addi van Bergen
coördinator AWPG NZH
Academische Werkplaats Publieke Gezondheid Noordelijk Zuid-Holland
Mariëlle van Esch
projectleider
Zorgbelang Zuid-Holland
Resultaten
Nog niet beschikbaar.
Producten
Voor fase 2 van het project is een praatplaat ontworpen (zie figuur).
Samenvatting
De ambitie met Wijzer in de Wijk is het terugdringen van gezondheidsachterstanden via een (leer) proces om in co-creatie met inwoners en partners een duurzame effectieve integrale wijkaanpak op te stellen en te implementeren. In fase 1 is een intensief traject gevolgd in de drie wijken wat geleid heeft tot drie integrale gezondheidsplannen. Deze worden in fase 2 uitgevoerd en gemonitord.
