Na een periode stilgelegen te hebben gelegen vanwege coronawerkzaamheden, trapte Addi van Bergen, coördinator van de AWPG NZH, de nieuwe reeks Haagsche Praat af. Daarna volgden presentaties van Laura van de Velde, promovendus bij de LUMC Campus Den Haag en José Loof, gezondheidsmakelaar bij de GGD Haaglanden.
Het onderwerp van de bijeenkomst was: “Academische Werkplaats Publieke Gezondheid: samen werken aan méér inzicht en oplossingen voor beleid en praktijk”.
Rol en betekenis Academische Werkplaatsen Publieke Gezondheid
ZonMw is in 2005 gestart met het programma Academische Werkplaatsen Publieke Gezondheid. Aanvankelijk werd begonnen met 9 werkplaatsen en anno 2020 zijn er 12 werkplaatsen.
In de werkwijze van de AWPG’s staat de samenwerking binnen de driehoek Beleid – Onderzoek- Praktijk (BOP) centraal. Door met elkaar samen te werken, leren onderzoekers, beleidsmakers en professionals elkaars taal en wereld kennen.
Daarnaast voelen gemeenten zich betrokken en eigenaar van de resultaten, is de kans op het gebruik van kennis groter en treden er waardeverschuivingen op. Kennisvalorisatie en academisering zijn hierbij belangrijke begrippen.
Bij kennisvalorisatie gaat het niet alleen om het publiceren van artikelen, maar juist om de maatschappelijke impact van het onderzoek.
Academisering draait om het benutten van nieuw ontwikkelde wetenschappelijke kennis in de praktijk en gaat een stap verder dan professionalisering.
Deze samenwerking is geen luxe maar noodzaak in de snel veranderende wereld van vandaag. En het werkt!!! Dat laten verschillende evaluaties zien.
AWPG’s behoorden tot de voorhoede in het bijeenbrengen van beleid, onderzoek en praktijk. 15 jaar later zijn er veel werkplaatsen en kennisnetwerken. Samenwerking, synergie en positionering zijn de nieuwe uitdagingen van vandaag.
Addi van Bergen
AWPG NZH: een lange geschiedenis in het kort
De AWPG NZH behoort tot de eerste lichting werkplaatsen. In 2005 tekenden de bestuurders van destijds nog vier GGD’en, het LUMC en TNO een samenwerkingsovereenkomst (en later ook de Universiteit Leiden). Sindsdien zijn er meer dan 60 onderzoeksprojecten uitgevoerd en z’n 120 rapporten, publicaties en proefschriften geproduceerd.
AWPG NZH in 2020
Momenteel vindt er overwegend langdurend onderzoek plaats met externe financiering, waaronder een aantal promotietrajecten, praktijkgericht actiebegeleidend onderzoek en onderzoek door masterstudenten. De Haagsche Praat deelnemers vragen zich af de kennis die opborrelt bij de AWPG wel goed benut wordt? Zo blijken een aantal onderzoeken, zoals CHECK’D, bij de deelnemers niet bekend. Hoe zou dit beter kunnen? En welke stappen zijn nog te nemen voor een goede implementatie? Belangrijke vragen om aan te werken.
Als organisatievorm is gekozen voor een netwerksamenwerking. De AWPG NZH is geen kantoortje waar onderzoekers werken en waar je met je vragen terecht kunt, maar een netwerk.
De AWPG zijn wij samen. Door onze contacten, kennis en middelen te delen, combineren en gericht in te zetten, kunnen we gezamenlijk de doelen van de AWPG dichterbij brengen.
Addi
Wat kan de AWPG NZH voor u doen
Voor zaken als attendering op en ondersteuning bij subsidiecalls, delen van kennis en netwerk (makelaarsfunctie), faciliteiten zoals toegang tot wetenschappelijk literatuur, communicatie (website, nieuwsbrief) en kennisdisseminatie, kun je terecht bij de coördinator van de AWPG NZH.
Bekijk de presentatie van Addi van Bergen via deze link.
Voedselonzekerheid in Den Haag
Uit het promotieonderzoek van Laura van der Velde in Haagsche achterstandswijken blijkt dat meer dan 25% van de gezinnen voedselonzeker is. Zij zijn bijvoorbeeld niet in staat om genoeg eten te kopen of een gezonde maaltijd klaar te maken voor zichzelf of voor andere gezinsleden om financiële redenen.
Ik werk ook in een achterstandswijk. Als er zoveel gezinnen voedselonzeker zijn, wat betekent dat dan voor de mensen die ik in mijn werk tegenkom. Moet ik niet eerst vragen of ze het voedsel dat ik adviseer, wel kunnen betalen? En wat moet ik dan adviseren?
Deelnemer Haagsche Praat
In de onderzochte Haagse achterstandswijken blijkt dat voedselonzekerheid over het algemeen leidt tot een lagere kwaliteit van het dieet, met name wanneer zij ook nog dichter bij een fast-food restaurant wonen. Daar zijn verschillende verklaringen voor zoals geen fut hebben om te koken, om boodschappen of de afwas te moeten doen en de lage prijs en het gemak van een patatje halen. Er wordt geëxperimenteerd met koelkastjes verspreid in de wijk waar gratis gezonde maaltijden beschikbaar zijn, maar de gouden oplossing is nog niet gevonden. Goede ideeën zijn dus welkom!
Bekijk de presentatie van Laura van der Velde via deze link. Meer over het onderzoek leest u hier.
AWPG in Wijzer in de Wijk
José Loof is lokaal procesbegeleider van Wijzer in de Wijk in Den Haag. Wijzer in de Wijk is een ZonMw gefinancierd project gericht op de ontwikkeling van integrale wijkgerichte gezondheidsaanpakken vanuit een breed perspectief op gezondheid, mét bewoners en gebruik makend van bestaande kennis. In Den Haag doen 3 wijken mee aan het project: Morgenstond, Bouwlust/Vrederust en Moerwijk. Vanuit de gemeenten Alphen aan den Rijn en Leiden zijn nog twee wijken betrokken: Alphen Noord en de Stevenshof.
Projectpartners
In Wijzer in de Wijk werken de drie gemeenten samen met AWPG NZH, Werkplaats Sociaal Domein, Zorgbelang, GGD Haaglanden en GGD Hollands Midden, en op lokaal niveau wijkprofessionals en burgers. AWOG NZH is de aanvrager van het project en eindverantwoordelijk richting ZonMw.De Werkplaats Sociaal Domein faciliteert o.a. lerend werken en co-creatie op verschillende niveaus en brengt expertise in over burgerparticipatie. De AWPG levert expertise op gebied van wijkprofielen, onderzoeksaanpak en -uitvoering en monitoring.
Burgers meer betrokken
Burgers zijn veel meer betrokken bij het opstellen van de wijkgezondheidsplannen dan gewoonlijk. In Zuidwest zijn focusgroepgesprekken en wijkbijeenkomsten georganiseerd en een vragenlijst uitgezet via het Stadspanel.
Burgers willen vooral dat de voorwaarden op orde zijn, dat de omgeving veilig is, zodat ze ’s avonds naar het sportveld durven te gaan en schoon. Vocht- en ventilatieproblemen werden ook veel genoemd. Dit hadden we niet verwacht.
José
In de gezondheidsplannen van Zuidwest is gezonde leefomgeving, woningen en buitenruimte, nu één van de vier thema’s waarop extra wordt ingezet, naast Terugdringen overgewicht jeugd, Bevorderen gezonde leefstijl volwassenen en Eenzaamheid terugdringen bij volwassenen en ouderen.
Meerwaarde van samenwerking
José heeft veel ervaring met het werken aan gezondheid in Haagse achterstandswijken. De samenwerking in dit project met andere gemeenten en de werkplaatsen heeft volgens haar zeker een meerwaarde. Die zit vooral in:
- Willen luisteren naar elkaar en intentie co-creatie!
- Praktijk krijgt onderzoek dat de praktijk helpt om meer evidence based te werken
- Samen onderzoek uitvoeren en zoeken naar betaalbare oplossingen, o.a. door inzet/verdelen van taken voor begeleiding
- Belangrijk: extern onderzoek maakt praktijksuccessen ook geloofwaardiger
Bekijk de presentatie van José Loof via deze link. Meer over Wijzer in de Wijk leest u hier.
Haagsche Praat
Voor wie het niet kent: Haagsche Praat is de interne refereerbijeenkomst van en voor professionals van GGD Haaglanden. Tijdens deze refereerbijeenkomsten komen actuele thema’s aan de orde die gerelateerd zijn aan het brede spectrum van de Public Health. Het doel van de Haagsche Praat is het aanbieden van een interessante deskundigheidsbevordering waarbij nieuwe inzichten verworven worden. De bijeenkomsten zijn geaccrediteerd voor het AbSG en het Kwaliteitsregister V&V en (beperkt) toegankelijk voor externen.
Dit najaar staan nog de volgende bijeenkomsten gepland:
- 8 oktober 2020
Corona, Het programma - 10 november 2020
Filosofie van de publieke gezondheid - 10 december 2020
Euthanasie, hoe is een goede dood geregeld?
Bijgewerkt op maandag 13 juni 2022