ECOTIP, een groot landelijk consortium onder leiding van LUMC hoogleraar Jessica Kiefte, heeft een subsidie van 4 miljoen euro ontvangen van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). In de komende 5 jaar gaat het consortium onderzoeken hoe de fysieke omgeving onze gezondheid beïnvloedt. Het doel is om kantelpunten te vinden: op welk punt is er werkelijk sprake van een tekort aan groen, gezond voedsel of schone lucht in een wijk?
Op zoek naar kantelpunten
Het project met de volledige titel ‘ECOTIP: identifying tipping points of the effects of living environments on the ecosyndemics of lifestyle-related illness’, heeft als doel om kantelpunten te ontdekken. Deze punten markeren het moment waarop subtiele veranderingen in de leefomgeving ingrijpende gevolgen hebben voor leefstijl en gezondheid. Onderzoekers zullen bijvoorbeeld onderzoeken of er een minimale hoeveelheid groen in een wijk nodig is om de bevolking gezond te houden en wat de optimale balans is tussen verschillende voedselaanbieders. Bovendien zal het project evalueren of de bestaande normen voor geluid en luchtvervuiling voldoende zijn om de algemene gezondheid te waarborgen.
Gezondheidsverschillen verkleinen
“Met dit population health-onderzoek willen we uiteindelijk de gezondheidsverschillen in Nederland verkleinen”, vertelt projectleider prof. dr. Jessica Kiefte-de Jong in een interview in LUMC Actueel. “Het zijn de minder welvarende bevolkingsgroepen die vaak meerdere leefstijlgerelateerde aandoeningen krijgen, zoals diabetes, overgewicht en longproblemen. Tegelijkertijd hebben deze bevolkingsgroepen vaker een ongunstige fysieke leefomgeving: een gebrek aan natuur, een ongezond voedselaanbod, luchtvervuiling en geluidsoverlast in hun wijk. Al deze factoren kunnen van invloed zijn op de gezonde leefstijl van mensen. Zo kan het moeilijker zijn om gezonde voedselkeuzes te maken als er meer snackbars in de buurt zijn dan supermarkten.”
Oplossingen in wijken in Den-Haag en Leiden
Naast het onderzoeken van kantelpunten richt het onderzoeksteam zich op mogelijke oplossingsrichtingen in bepaalde wijken in Nederland. “We doen onderzoek in Den Haag-Leiden, Groningen, Rotterdam en Utrecht”, zegt Jessica Kiefte. “Daar zoeken we wijken waar veel winst te behalen is. Wijken met een zeer ongunstige fysieke leefomgeving, waar veel mensen met meerdere leefstijlgerelateerde aandoeningen wonen.”
In die wijken gaan de onderzoekers aan het werk met beleidsmakers, burgers, huisartsen en sociaal geneeskundigen. Ze onderzoeken welk beleid het meest effectief kan zijn om een gezonde leefomgeving te bevorderen. Daarnaast onderzoeken ze hoe huisartsen en sociaal geneeskundigen het beste kunnen worden ondersteund bij het verlenen van zorg aan mensen met gezondheidsproblemen als gevolg van de fysieke leefomgeving. Ook ondersteunen ze burgers om zelf aan de slag te gaan met een gezonde leefstijl.
Samenstelling consortium
In het project werkt het LUMC samen met verschillende partijen uit de regio Haaglanden en Hollands Midden, waaronder de Haagsche Hogeschool, Hadoks (coöperatieve huisartsenvereniging) en GGD Hollands Midden/AWPG NZH. Het consortium bestaat verder uit Erasmus MC, Rijksuniversiteit Groningen, UMC Groningen, UMC Utrecht, GGD Zuid-Holland Zuid, GGD Rotterdam Rijnmond, Gemeente Rotterdam, Samenwerking gemeenten en zorgverzekeraars van de Groninger gemeenten, gemeente Utrecht, Geogap, AM, Accare, Mezuro, Provincie Zuid-Holland en WeCity.
Meer lezen
ECOTIP | Hoe beïnvloedt de fysieke leefomgeving de gezondheid van mensen?