Gezonde en groene leefomgeving: kansen Academische Werkplaatsen

Academische Werkplaatsen Publieke Gezondheid zouden goed de rol van ‘makelaar’ kunnen vervullen in een regionale kennisinfrastructuur op het thema gezonde en groene leefomgeving. Dit is een van de uitkomsten van een verkenning die bureau iresearch uitvoerde in opdracht van ZonMw.

Programma Gezonde en Groene Leefomgeving

In opdracht van de ministeries van VWS en LNV bereiden ZonMw en RIVM het Programma Gezonde en Groene Leefomgeving voor. Doel van het programma is om gezondheid meer integraal mee te nemen in het beleid rond de fysieke leefomgeving, door domeinoverstijgend te werken. Een solide kennisinfrastructuur is van grote meerwaarde om kennis gericht te laten ontwikkelen in aansluiting op landelijke, regionale en lokale kennisbehoeften en het gebruik van deze kennis in de (beleids)praktijk vervolgens te stimuleren.

Opdracht iresearch

ZonMw heeft bureau iresearch gevraagd om te verkennen op welke manier de Academische Werkplaatsen Publieke Gezondheid (AWPG’s) een rol kunnen en willen spelen in een regionale kennisinfrastructuur op het thema gezonde groene leefomgeving. iResearch voerde interviews, focusgroepen en duidingsgesprekken met alle AWPG-coördinatoren en verschillende experts op dit thema.

Welke kansen liggen er?

Uit de verkenning komt naar voren dat er voldoende kansen liggen voor een rol voor AWPG’s in deze kennisinfrastructuur. De lokale/ regionale samenwerkingen van de AWPG’s met beleid, praktijk en onderwijs aan maatschappelijke vraagstukken zijn in het algemeen sterk. Hoewel de bekendheid (vindbaarheid) van de AWPG’s sterker is in het gezondheidsdomein en niet op het ruimtelijk domein. De landelijke verbinding tussen de AWPG’s is de laatste jaren minder geworden. Maar het thema gezonde en groene leefomgeving biedt kansen om die weer te versterken.
De rol van ‘makelaar’ is de meest passende rol voor de AWPG’s, waarin zij kennisbehoeften ophalen uit de regio, overzicht creëren in aanwezige en ontbrekende kennis, onderzoek kunnen doen hiernaar en partijen aan elkaar verbinden om aan deze vraagstukken te werken.

Vier stappen nodig

Volgens het rapport zijn er 4 stappen nodig om AWPG’s beter toe te rusten om kennisgerichte ondersteuning te kunnen bieden op het thema gezonde en groene leefomgeving. Dit zijn:

1. VWS en ZonMw zetten de financiering en inzet op structurele financiering voort – dit is iets wat de AWPG’s deels zelf/onderling kunnen adresseren, maar wat ook vanuit landelijke partijen en programma’s opgepakt zou moeten worden.
2. AWPG’s en partners verstevigen de kennisinfrastructuur op het thema gezonde groene leefomgeving: elke AWPG kan dit regionaal versterken en een landelijke onderlinge samenwerking is wenselijk.
3. AWPG’s zorgen voor de domeinoverstijgende samenstelling van AWPG’s door met name ruimtelijke disciplines toe te voegen.
4. AWPG’s en overkoepelend VWS, ZonMw en het ‘kennisveld’ rond leefomgeving stimuleren AWPG’s om te werken via (nog op te stellen) kennisagenda’s.

Wat betekent dit voor de AWPG NZH?

De verkenning laat zien dat er grote verschillen zijn tussen de AWPG’s. Tien van de 12 AWPG’s richten zich al op het thema gezonde en groene leefomgeving. De Academische Werkplaats Gezonde Leefomgeving (landelijk), Cephir (Zuid-Holland) en Limburg zijn de koplopers. De AWPG NZH behoort tot de middengroep. GGD Haaglanden en Hollands Midden zijn beiden actief op het thema gezonde en groene leefomgeving. Meerdere gemeenten hebben ambities om meer integraal en domein overstijgend te werken en het ruimtelijke domein meer te betrekken bij bijvoorbeeld een gezonde wijkaanpak. Binnen projecten zoals Wijzer in de Wijk is hier al aandacht voor. In de komende maanden willen we met de partners opnieuw kijken naar de ambities, identiteit, actoren en fundament van ons netwerk. De aanbeveling uit deze verkenning zullen hier zeker een plek krijgen.

Meer lezen?

Lees hier de samenvatting van het iresearch rapport. Het hele rapport kan opgevraagd worden via mailadres glo@zonmw.nl.

Bron: ZonMw, iresearch